JAK DBAĆ O ZDROWIE PSYCHICZNE? Cz.1

10 października został ustanowiony w 1992 roku Światowym Dniem Zdrowia Psychicznego, przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego w celu zwrócenia uwagi na dbałość o nasze zdrowie psychiczne, a także poprawę jakości opieki i pomocy medycznej osobom chorym psychicznie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdrowiem psychicznym określiła pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka. Zatem, zdrowie psychiczne jest stanem dobrego funkcjonowania człowieka pomimo trudności w życiu. Tak jak dbamy o swoje ciało: karmimy je odpowiednio, dbamy o codzienną higienę, suplementację, możemy również zadbać o swoją psychikę. Wbrew pozorom, nie oznacza to kolejnej długiej listy zadań i obowiązków, jedynie zwrócenia uwagi na aspekty, które często są już naszą codziennością i te, które warto by było nieco zmodyfikować lub usystematyzować. Zatem to co proponuję, to szybką optymalizację naszego dnia pod kątem zdrowia psychicznego. Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś/zrobiłaś, zachęcam Cię do sprawdzenia co jeszcze możesz przedsięwziąć, żeby długo i naprawdę cieszyć się dobrą kondycją psychofizyczną, bo ciało i umysł to nadal jeden organizm. Wystarczy wspomnieć o psychoneuroimmunologi, która jasno wskazuje na ogromny wpływ naszej psychiki, sposobu myślenia oraz podejścia do różnych kwestii na odporności naszego organizmu. Gorsze samopoczucie-niższa odporność, przewlekły stres-większa podatność na choroby, w tym nowotworowe.

Dlaczego WARTO?

Na dobrostan człowieka składa się to co ma oraz kim jest, jego zdrowie, sprawność fizyczna i intelektualna. Przynajmniej kilka razy do roku życzymy sobie nawzajem zdrowia i długiego życia, dobrej pracy, pieniędzy, spełnienia marzeń itd. Warto pamiętać, że nawet mając wszystko co powyżej, możemy zwyczajnie nie potrafić czerpać z tego radości, albo zamartwiać się każdego dnia, że dane, może w każdej chwili zostać zabrane. Tak podstępnie i czasem nie wprost ujawniają się choroby psychiczne. Zabierają radość, osłabiają intelekt, koncentrację, paraliżują strachem, obezwładniają umysł i ciało. Choroba psychiczna, to choroba i wymaga niejednokrotnie leczenia farmakologicznego, a często również psychoterapii. Warto przykładać wagę do zdrowia w każdym jego aspekcie.

Co zatem robić?

Ważne jest, żeby nie bagatelizować objawów przedłużającego się, pogorszonego nastroju, nieprzemijającego i nieuzasadnionego smutku czy permanentnego braku energii. Przyczyny takich objawów mogą mieć swoje podłoże medyczne, nie warto lekceważyć potencjalnych początków depresji czy innych chorób o podłożu psychosomatycznym. Złe samopoczucie, obniżony nastrój, lęk czy zmęczenie towarzyszą nam nader często. Istotną kwestią jest aby nie przechodzić obojętnie i nie lekceważyć tych stanów. Powinniśmy obserwować siebie, ponieważ gdy objawy te utrzymują się dłużej, mogą prowadzić do rozwinięcia chorób psychicznych i nie tylko.

10 OBSZARÓW PROFILAKTYKI ZDROWIA PSYCHICZNEGO

ZDROWY SEN – nieprzerwalnie trwający 6-8 h, w zaciemnionym pomieszczeniu z minimalizacją bodźców zewnętrznych.
ODŻYWIANIE – odpowiednio zoptymalizowana dieta bogata w niezbędne składniki odżywcze, lekka, wspierająca nasze siły witalne, złożona z dobrej jakości, sezonowych produktów.
AKTYWNOŚC FIZYCZNA – taka, która sprawia przyjemność, systematyczna (przynajmniej kwadrans dziennie, a najlepiej powyżej 45 minut kilka razy w tygodniu) która wychodzi poza schemat „palenia
kalorii” na trasie: dom-zakupy-praca-dom(nie oszukujmy się, taki spacer, nie wystarczy, ale jest miłym akcentem dnia).
KOMUNIKACJA (SPOSÓB KOMUNIKOWANIA SIĘ ZE SOBA SAMYM I INNYMI)- to jak brzmi twój monolog wewnętrzny, jakich słów używasz „rozmawiając ze sobą samym” ma ogromne znaczenie dla Twojej postawy, poczucia własnej wartości, samopoczucia i (UWAGA!) stosunku do innych ludzi. Zastanów się czy czasami nie jesteś dla siebie za surowy/surowa, czy akceptacja siebie i innych nie przyniosła by Ci
więcej korzyści niż wieczna krytyka i sztywne trzymanie się, często nieadekwatnych i nieaktualnych zasad.
EMOCJE – WSZYSTKIE EMOCJE SĄ DOBRE! – złość, smutek, irytacja, lęk, to ważne komunikaty mówiące co dzieje się w Twoim świecie, jak reagujesz i przeżywasz określone sytuacje. Podobnie jak radość,
podekscytowanie, nadzieja, miłość, pokazują nastrój i relacje, jakie budujemy z innymi.
OTOCZENIE – ludzie którymi się otaczamy i przestrzeń, w której przebywamy ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowego funkcjonowania. Ciasne i ciemne biuro, do tego agresywny szef i zastraszeni współpracownicy, to dobry przykład złego otoczenia. Obserwuj co i jak na Ciebie działa, a jeśli nie masz możliwości natychmiastowej zmiany, to korzystaj z wizualizacji, krótkich spacerów i kontaktu z przyrodą, która jest najbardziej uniwersalnym terapeutą, bo każdy na łonie natury znajdzie miejsce, w którym poczuje się naprawdę dobrze.
RELACJE – nie ilość, którą podpowiadają media społecznościowe, ale jakość realnych relacji ma znaczenie. Oczywiście to bardzo indywidualne czy lubimy otaczać się wianuszkiem znajomych czy wystarczą nam 2-3
naprawdę bliskie relacje. Ważne, żeby samotność, która czasami jest lekarstwem na chaos współczesności, nie stała się chorobą przewlekłą. Dbajmy o relacje, bo stanowią niezwykle ważny aspekt naszego
dobrostanu!
UWAŻNOŚĆ – to umiejętność bycia tu i teraz, dostrzegania drobnych nawet aspektów, które nadają naszemu życiu ogromną wartość, czasami sens, czasami tylko wywołują lekki uśmiech…ale czasami to wystarczy, żeby trudny moment minął, wysiłek okazał się wart wykonania, a dzieńwystarczająco dobry. Uważność, to umiejętność, której warto się uczyć i rozwijać ją i praktykować każdego dnia.
CELE MAŁE I DUŻE/MARZENIA – małe i duże wyzwania, pobudzają naszą kreatywność, uczą różnych sposobów rozwiązywania problemów, a także konsekwencji i wytrwałości w dążeniu do celów. Warto na każdym etapie życia planować, marzyć i do osiągnięcia tych planów i marzeń dążyć. Każdy obszar naszego życia może być miejscem, które chcemy ulepszyć, naprawić albo budować na nowo. Z doświadczenia wiem, że często droga, którą mamy do pokonania to wspaniała przygoda, po której warto przejść. Regularne, choćby małe przyjemności i wielkie marzenia, to często paliwo naszego życia. Nie bójmy się korzystać ze wszystkiego co wspiera nasze zdrowie i dobre samopoczucie, choć i tu jak wszędzie, równowaga to podstawa.
WIARA – daje obok wszelkich błogosławieństw, poczucie akceptacji, bycia ważnym, kochanym. Wspólnota w wierze, to otoczenie, ludzie, relacje, służba, spełnienie, poczucie celu i misji.

Katarzyna Gutowska-Maślanka